Meditatie, heel gezond en simpel! Maar wat is mediteren nou precies, wat zijn de voordelen van mediteren en hoe zit het met je hersengolven bij mediteren? Je leest het hier.
Wat is mediteren?
Meditatie kan worden gedefinieerd als een reeks technieken die bedoeld zijn om een verhoogde staat van bewustzijn en gerichte aandacht aan te moedigen. Meditatie is ook een bewustzijnsveranderende techniek waarvan is aangetoond dat deze een groot aantal voordelen heeft voor het psychologisch welzijn.
Enkele belangrijke dingen om op te merken over meditatie:
- Meditatie wordt al duizenden jaren in culturen over de hele wereld beoefend.
- Bijna elke religie, inclusief het boeddhisme, het hindoeïsme, het christendom, het jodendom en de islam, heeft een traditie om meditatieve praktijken te gebruiken.
- Hoewel meditatie vaak wordt gebruikt voor religieuze doeleinden, beoefenen veel mensen het onafhankelijk van religieuze of spirituele overtuigingen of praktijken.
- Meditatie kan ook worden gebruikt als psychotherapeutische techniek.
Mediteren is simpel ‘zijn’, in het hier en nu. Het letten op je ademhaling, of het in stilte zeggen van een mantra. Je observeert je gedachten zonder dat je hier een oordeel over hoeft te vellen en probeert tot je ware kern te komen.
Er zijn veel vormen van meditatie en ook veel redenen om te beginnen met mediteren. Misschien wil je leren ontspannen, je wil dichter tot jezelf komen, of je wil misschien wel leren omgaan met je emoties.
Gratis meditatie muziek luisteren
Wist je trouwens dat we op ons YouTubekanaal verschillende soorten meditatie muziek met je delen?
Door hier te klikken ga je naar ons YouTubekanaal.
Vergeet natuurlijk niet je favoriete video te liken en je te abonneren op ons kanaal.
Meditatie: de voordelen van mediteren
Er zijn veel positieve effecten van mediteren. Je kunt het gebruiken om het bewustzijn van jezelf en je omgeving te vergroten en veel mensen zien het als een manier om stress te verminderen en concentratie te ontwikkelen.
Mensen gebruiken meditatie ook om andere gunstige gewoonten en gevoelens te ontwikkelen, zoals een positieve stemming, zelfdiscipline, gezonde slaappatronen en zelfs verhoogde pijnbestendigheid.
Hieronder zullen we 10 voordelen van mediteren benoemen.
1. Meditaties verminderen stress
Stressvermindering is een van de meest voorkomende redenen waarom mensen meditatie proberen. Een recensie concludeerde dat meditatie zijn reputatie van stressvermindering waarmaakt.
Normaal gesproken veroorzaakt mentale en fysieke stress verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol. Dit veroorzaakt veel van de schadelijke effecten van stress, zoals het vrijkomen van ontstekingschemicaliën die cytokines worden genoemd. Deze effecten kunnen de slaap verstoren, depressie en angst bevorderen, de bloeddruk verhogen en bijdragen aan vermoeidheid en troebel denken.
Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat meditatie ook de symptomen van stress gerelateerde aandoeningen kan verbeteren, waaronder prikkelbare darmsyndroom, posttraumatische stressstoornis en fibromyalgie.
2. Meditaties helpen bij beheersing van angst
Meditatie kan stressniveaus verminderen, wat zich vertaalt in minder angst. Ook kan meditatie helpen bij mensen met chronische pijn. Een studie heeft bewezen dat bij het voltooien van een meditatieprogramma van 8 weken leidde tot merkbare verbeteringen in depressie, angst en pijn gedurende 1 jaar.
Het is bijvoorbeeld aangetoond dat yoga mensen helpt angstgevoelens te verminderen. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de voordelen van zowel meditatieve beoefening als fysieke activiteit.
Meditatie kan ook helpen bij het beheersen van werkgerelateerde angst. Uit een onderzoek bleek dat werknemers die 8 weken lang een mindfulness-meditatie-app gebruikten, verbeterde gevoelens van welzijn en minder stress en werkdruk ervoeren in vergelijking met degenen in een controlegroep.
3. Meditaties bevorderen emotionele gezondheid
Sommige vormen van meditatie kunnen leiden tot een verbeterd zelfbeeld en een positievere kijk op het leven. Mindfulness-meditatie kan zelfs de symptomen van depressie verbeteren. Ook ervaren mensen die mediteren minder negatieve gedachten.
4. Meditaties verbeteren het zelfbewustzijn
Sommige vormen van meditatie kunnen je helpen een beter begrip van jezelf te ontwikkelen, waardoor je tot je beste zelf kunt groeien. Bepaalde vormen van meditatie leren je om je schadelijke gedachten te herkennen. Hoe meer bewust je bent van je denkgewoonten, hoe meer constructief je deze gedachten kunt sturen. Bovendien kan ervaring met meditatie meer creatieve probleemoplossende vaardigheden cultiveren.
5. Meditaties verlengen de aandacht
Meditatie met gefocuste aandacht is als gewichtheffen voor je aandacht. Het helpt je om de kracht en het uithoudingsvermogen van je aandacht te vergroten.
Onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat mensen die naar een meditatietape luisterden, een betere aandacht en nauwkeurigheid ervaren tijdens het voltooien van een taak, vergeleken met mensen in een controlegroep.
6. Meditatie kan helpen leeftijdsgebonden geheugenverlies verminderen
Verbeteringen in de aandacht en helderheid van denken kunnen helpen om de geest jong houden. Denk hier bijvoorbeeld aan Kirtan Kriya, een meditatiemethode die een mantra of gezang combineert met herhaalde bewegingen van de vingers. Deze methode helpt je om je gedachten te concentreren.
Naast het bestrijden van normaal leeftijd gerelateerd geheugenverlies, kan meditatie het geheugen van patiënten met dementie op zijn minst gedeeltelijk verbeteren. Het kan ook helpen bij het beheersen van stress en het verbeteren van het omgaan met degenen die zorgen voor familieleden met dementie.
7. Meditaties kunnen vriendelijkheid opwekken
Sommige soorten meditatie kunnen vooral positieve gevoelens en acties ten opzichte van jezelf en anderen versterken. Metta is een meditatiemethode, ook wel liefdevolle vriendelijkheidsmeditatie genoemd, begint met het ontwikkelen van vriendelijke gedachten en gevoelens voor jezelf.
Door oefeningen leren mensen om vriendelijkheid en vergeving naar buiten te laten zien. Eerst naar vrienden, dan naar kennissen en uiteindelijk naar vijanden.
8. Meditaties kunnen helpen bij het bestrijden van verslavingen
Doordat meditatie kan helpen bij de mentale discipline helpt het je om afhankelijkheden te doorbreken door je zelfbeheersing te vergroten en je bewust te worden van triggers voor verslavend gedrag.
Een studie bij 60 mensen die een behandeling kregen voor een alcoholgebruiksstoornis, toonde aan dat het beoefenen van transcendente meditatie na 3 maanden geassocieerd was met lagere niveaus van stress, psychisch leed, hunkering naar alcohol en alcoholgebruik.
Meditatie kan ook helpen het hunkeren naar voedsel te beheersen. Een overzicht van 14 onderzoeken wees uit dat mindfulness-meditatie deelnemers hielp om emotioneel eten en eetaanvallen te verminderen.
9. Mediteren verbeteren de slaap
Bijna de helft van de bevolking kan met slapeloosheid te maken krijgen. Uit studies is gebleken dat mensen die mediteren langer slapen, waardoor de ernst van slapeloosheid verbeterd werd. Meditatie kan helpen om die gedachten die vaak leiden tot slapeloosheid te beheersen of om te buigen. Bovendien kan meditatie helpen om je lichaam te ontspannen, om spanningen los te laten en je in een vredige toestand te brengen waarin je eerder in slaap valt.
10. Meditatie helpt pijn onder controle te houden
Je perceptie van pijn is verbonden met je gemoedstoestand. Deze kan worden verhoogd in stressvolle omstandigheden. Mensen die mediteren en niet-mensen die mediteren ervaren dezelfde oorzaken van pijn, maar mensen die mediteren tonen vaak een groter vermogen om met deze pijn om te gaan en zij ervaren zelfs een verminderd gevoel van pijn.
De nadelen van meditaties
Het is echter ook belangrijk om te erkennen dat niet iedereen baat heeft mediteren.
Er zijn ook mensen bij wie mediteren juist klachten geeft en die zijn niet te onderschatten.
Meer daarover kun je hier lezen: de schaduwkanten waar niemand het over heeft.
Hersengolven en mediteren
Hersenactiviteit en vaak ook de gemoedstoestand van een persoon kunnen worden bekeken door middel van hersengolven. In iemands hersengolven kun je zien of iemand veel rust en balans ervaart, afhankelijk van iemands meditatievormen.
Hersengolven ontstaan niet alleen bij bepaalde activiteiten maar kunnen ook bewust gestimuleerd worden door middel van meditatie. Niet alleen tijdens de meditatie zijn de effecten zichtbaar, ook op lange termijn heeft mediteren effect. Wat vaak wordt gezien als ideale bewustzijnsstaat voor onze creativiteit is wanneer de alfa en theta golven samenkomen. Bij activiteiten waarbij het leven in het nu centraal staat zijn deze golven bijzonder actief. Denk bijvoorbeeld aan tai chi, meditatie of yoga. Wat hier opmerkelijk aan is: we zijn in deze activiteiten wakker, gefocust en actief en toch zijn we bezig met een rusttoestand te creëren voor lichaam en geest. Mediteren kan dus helpen om het ideale klimaat te creëren voor het optimaal benutten van onze creativiteit.
Tijdens een meditatie maken je hersenen ook endorfine aan, die er voor zorgen dat je je beter gaat voelen. Mediteren heeft ook een gunstig effect op het melatonine en het serotonine gehalte in het bloed.
Hersengolven bestaan in vijf vormen, allemaal genoemd naar een Griekse letter. Hersengolven worden gecategoriseerd op basis van hun leven van activiteit of frequentie. Het is wel belangrijk om te onthouden dat hersengolven niet de bron of de oorzaak zijn van hersentoestanden, en ook niet van onze ervaringen met onze eigen geest – het zijn slechts enkele van de detecteerbare reflecties van de complexe processen in de hersenen die onze ervaring van zijn, denken en waarnemen.
Langzame activiteit verwijst naar een lagere frequentie en een hoge amplitude (de afstand tussen twee pieken van een golf). Denk aan: laag, het diepe ritme van een trommel.
Snelle activiteit verwijst naar een hogere frequentie en vaak een kleinere amplitude. Denk aan: hoge fluit.
Hieronder zullen we de hersengolven kort benoemen van de meest snelle activiteit levels tot aan de meest langzame.
Gamma Hersengolven
requentie: 32 – 100 Hz
Waar het mee wordt geassocieerd: verhoogde perceptie, leren, probleemoplossende taken
Gamma-hersengolven zijn de snelst meetbare EEG-hersengolven en worden gelijkgesteld aan ‘verhoogde waarneming’, of een ‘piek mentale toestand’ wanneer er gelijktijdige verwerking van informatie uit verschillende delen van de hersenen plaatsvindt. Er is waargenomen dat gamma-hersengolven veel sterker en regelmatiger zijn bij mediteerders op zeer lange termijn, waaronder boeddhistische monniken.
Beta Hersengolven
Frequentie: 13-32 Hz
Waar het mee wordt geassocieerd: alert, normaal alert bewustzijn, actief denken
Bijvoorbeeld:
Een actief gesprek;
Beslissingen nemen;
Een probleem oplossen;
Focussen op een taak;
Een nieuw concept leren.
Alpha Hersengolven
Frequentie: 8-13 Hz
Waar het mee wordt geassocieerd: fysiek en mentaal ontspannen
Alfa-hersengolven zijn enkele van de gemakkelijkst waarneembare en waren de eersten die werden ontdekt. Ze worden detecteerbaar wanneer de ogen gesloten zijn en de geest ontspannen is. Ze zijn ook vaak te vinden tijdens activiteiten zoals:
Yoga;
Net voordat je in slaap valt;
Creatief en artistiek zijn.
Theta Hersengolven
Frequentie: 4-8 Hz
Waar het mee wordt geassocieerd: Creativiteit, inzicht, dromen, verminderd bewustzijn
Thetagolven duiden op diepe ontspanning en komen vaker voor bij zeer ervaren meditatiebeoefenaars. De bron is waarschijnlijk de frontale delen van de hersenen, die worden geassocieerd met het volgen van andere mentale processen.
Meestal zijn theta-hersengolven sterk waarneembaar als we dromen in onze slaap (denk aan de film Inception), maar ze zijn ook te zien tijdens:
Diepe meditatie
Dagdromen
Delta Hersengolven
Frequentie: 0,5-4 Hz
Waar het mee wordt geassocieerd: slaap, dromen
Dit zijn de langzaamste van alle hersengolven en zijn het sterkst wanneer we genieten van herstellende slaap in een droomloze staat. Dit is ook de toestand waarin genezing en verjonging worden gestimuleerd, daarom is het zo ontzettend belangrijk om elke nacht voldoende te slapen.
Mediteren hoeft niet in een keer te lukken
Als laatste willen we aankaarten dat het heel normaal is als het je niet lukt om in een keer te mediteren.
Het is niet gek als het eerst helemaal niks met je doet of als je afgeleid raakt door je eigen gedachten.
Het is ook niet raar als je er niks aan vindt en als het niet voor jou blijkt te zijn is dat ook helemaal niet erg of vreemd.
Ook is geduld hebben een belangrijk iets als je wilt beginnen met mediteren.
Net als bijna alles in het leven is het namelijk iets wat je mag leren.
Net zoals je hebt leren autorijden, fiets en schrijven.
Het is eigenlijk een spier die je traint door te oefenen, waardoor je er steeds beter in kunt worden.
In dit volgende artikel kun je meer lezen over beginnen met mediteren.